Stan  OCKERS

Stan OCKERS

Geboren: 3 februari 1920 (Borgerhout, België)
Overleden: 1 oktober 1956 (Merksem, België)
Beroepswielrenner: 1941-1956
Ploegen: 1941: Individueel, 1942: Helyett-Hutchinson, 1943-46: Metropole-Dunlop, 1947: Groene Leeuw, 1948-49: Garin-Wolber, 1950: Metropole-Dunlop, 1951: Terrot-Wolber, 1952-54: Peugeot-Dunlop, 1955-56: Elvé-Peugeot.


Biografie : (gedeeltelijk gebaseerd op een artikel in Het Laatste Nieuws van dinsdag, 2 oktober 1956 en nadien aangevuld via diverse bronnen)
Constant 'Stanneken' Ockers werd geboren in Borgerhout, in een talrijk gezin met vier dochters en drie zonen. Stan was de op een na jongste zoon van een diamantslijper die vaker de bodem van een bierglas zag dan zijn zeven kinderen.
Na in het St.-Erasmusgesticht en in de Grote Hondstraat school te hebben gelopen tot zijn 14 jaar, moest hij eerst bij een stoofsmid en later bij een kolenhandelaar gaan werken. Later verdiende hij een weekloon als diamantslijper en paswerker.

De mythe-Ockers begon bij de jeugd van voetbalclub Tubantia Borgerhout, waar in die tijd ook Jef Mermans speelde. Maar toen Mermans werd weggeplukt door RSC Anderlecht bakte Tubantia er niets meer van en verkoos Ockers zich volledig aan de wielersport te wijden. In 1937 won hij een eerste bloemtuil in St.-Amands-Puurs, waar hij met ongeveer 70 renners onder de 17 jaar aan de wedstrijd deelnam.
Eén jaar later tekende hij een vergunning voor de Belgische Wielerbond en sloot aan bij de Antwerp Wieler- en Supportersclub. In de lagere categorieën was Stan Ockers geen uitblinker en zijn overwinningen bij nieuwelingen, liefhebbers en onafhankelijken waren eerder zeldzaam.
Onmiddellijk na de bevrijding huwde Ockers met Rosa Desmedt, die hij had leren kennen in het Borgerhoutse café De Perel. Uit hun huwelijk werd in 1949 hun zoontje Eddy geboren. Een paar jaar voor zijn dood zou Stan nog het café 'De Drie Koningen' in de Gemeentestraat in Antwerpen overnemen.
Hij stelde zich eerst na de oorlogsjaren op het voorplan, toen de eerste grote wielerwedstrijden in het buitenland werden ingericht. In 1947 begon hij zich op internationaal peil te tonen met zijn 3de plaats in de Ronde van Zwitserland en een 4de plaats in de Waalse Pijl.

Zijn eerste grote zegepraal dateert van 1948, toen hij de Ronde van België won. Toen begon Stan zijn erelijst aan te vullen met een dubbele zegepraal in de Waalse Pijl (1953-55), Luik-Bastenaken-Luik (1955) en in Rome-Napels-Rome (1956). In augustus 1955 vond hij de bekroning van zijn loopbaan, toen hij wereldkampioen op de weg werd. In Frascati reed hij een briljante wedstrijd. Hij zat juist niet in de goede ontsnapping van een groepje dat 8 minuten voorsprong kon nemen, maar Stan had de achtervolging ingezet en liep het groepje in. Hij viel nog eens aan en won met voorsprong. Stanneke werd toen door de Belgische koning gehuldigd.
Stan Ockers' faam nam bijzondere afmetingen aan door zijn verrichtingen in de Ronde van Frankrijk, waarin hij acht keer zou starten. Hij kwam daar grootheden tegen als Fausto Coppi, Gino Bartali en Louison Bobet. Hij begon met een 11de plaats in 1948, werd volgend seizoen 7de, werd 2de na Ferdi Kubler in 1950, 5de in 1951 en weer 2de na Fausto Coppi in 1952. Na talrijke degelijke verrichtingen in 1954 en 1955 eindigde hij in 1956 nog 8ste na een zeer slecht begin. In 1955 en 1956 veroverde hij telkens de groen trui van het puntenklassement.

Anecdote bij de Ronde van Frankrijk 1950:
De 13de etappe van de Tour 1950 werd gestart vanuit Perpignan naar Nîmes. De snikhete rit liep door de wijngaarden van de Midi. Twee renners, de Fransman Marcel Molinès en de Algerijn Abdelkader Zaaf trokken ten aanval en namen een grote voorsprong (tot 20 minuten) en hun ontsnapping leek te kunnen doorgaan tot de finish. Zaaf moest Molinés echter laten gaan en gekweld door de dorst nam de Algerijn, een praktiserend muzelman die normaal geen alcohol dronk, een drinkbus aan van een toeschouwer. Helaas voor hem bevatte deze drinkbus wijn. Met nog 20 km te gaan begon Zaaf dan zigzaggend over de weg te rijden, viel van zijn fiets en werd door de toeschouwers in de schaduw van een boom gelegd. Daar viel hij in slaap. Pas minuten later konden de toeschouwers hem wakker maken. Wankelend stond hij recht, stapte op zijn fiets en begon terug te rijden... Weliswaar in de verkeerde richting, het aanstormende peloton tegemoet. Toeschouwers konden hem gelukkig op tijd tegenhouden en terug in de juiste richting duwen. Na enkele meters viel hij opnieuw en deze keer bleef hij dan maar liggen tot hij door de ambulance werd opgepikt.
Het verhaal van Zaaf verspreidde zich snel en hij werd er enorm populair door. Hij kreeg tientallen criterium contracten. Zaaf ging zo de wielergeschiedenis in.
Marcel Molinès won uiteindelijk die rit in Nîmes met 4 minuten en 30 seconden voorsprong op het peloton, met ondermeer Stan Ockers en de uiteindelijke winnaar van de Tour, de Zwitser Ferdi Kubler.
Stan zou die ronde op de 2de plaats eindigen.
De populaire Abdelkader Zaaf. Zaaf en Molinès tijdens hun bewuste ontsnapping.
De uitgetelde Abdelkader.
De populaire Abdelkader Zaaf, die men zelfs met reclame voor alcoholische dranken ge(mis)bruikte!
Zaaf en Molinès tijdens hun bewuste ontsnapping.
De uitgetelde Abdelkader.
Stan OCKERS
 
Stan Ockers. Samen met Rik Van Steenbergen.

Samen met
Rik Van Steenbergen.
Ten volle genieten van een overwinning.

Ten volle genieten van
een overwinning.
Stan Ockers , met Marcel Hendrix, na een overwinning op de Velodroom van Geel in 1947. In strijd op de piste. Stan, in zijn regenboogtrui, vóór Louison Bobet en Fausto Coppi.
Stan Ockers , met Marcel Hendrix, na een
overwinning op de Velodroom van Geel in 1947.
In strijd op de piste.
Stan, in zijn regenboogtrui, vóór Louison Bobet
en Fausto Coppi.
Met zijn echtgenote en zijn moeder.
Bevoorrading aannemend in de Ronde van Frankrijk 1956.
Stan en Rosa, zijn echtgenote, nog maar eens gevierd.
Met zijn echtgenote en zijn moeder.
Bevoorrading aannemend in
de Ronde van Frankrijk 1956.
Stan en Rosa, zijn echtgenote,
nog maar eens gevierd.
1955: Stan snelt naar zijn wereldtitel in Frascati...
...en dan die finish, na een lange doorgedreven inspanning. Een hoogtepunt voor Stan, de regenboogtrui aantrekken in Frascati 1955.
1955: Stan snelt naar zijn wereldtitel in Frascati...
...en dan die finish, na een lange doorgedreven inspanning.
Een hoogtepunt voor Stan, de regenboogtrui aantrekken in Frascati 1955.


Overlijden
We schrijven zaterdag 29 september 1956: Het Antwerpse sportpaleis zat afgeladen vol voor de opening van het nieuwe pisteseizoen. Duizenden toeschouwers waren komen opdagen om thuisrijder Stanneke aan te moedigen. Zij zagen hoe hun favoriet aan de leiding reed voor Voorting en de jonge Van Looy. Terwijl Nest Sterckx zich klaar maakte om op de piste te komen, keek de Antwerpse publiekslieveling om. Een tragisch ongeval was onafwendbaar: Ockers botste tegen de elleboog van Sterkx, verloor het evenwicht en kwam met zijn hoofd op de houten piste terecht. Hij werd met een schedelfractuur en 4 gebroken ribben afgevoerd naar het ziekenhuis en overleed twee dagen later. Nest Sterckx, Rik Van Looy en Gerrit Voorting, die samen met Stan in die val betrokken waren, bleven ongedeerd en niemand had voor die tragische afloop gevreesd.
Twintigduizend treurende mensen bewezen Stan Ockers de laatste eer en begeleidden hem naar zijn graf. Hij was slechts 36 jaar oud...
Koning Boudewijn belde Mevrouw Ockers op, om haar persoonlijk zijn deelneming te betuigen.

Ikzelf werkte toendertijd in de autofabriek 'Minerva' in Mortsel en hoorde die bewuste maandag op de werkvloer het triestige nieuws van de collega's.
Aangezien Stan Ockers op dat ogenblik mijn favoriete wielrenner was, kwam het nieuws dubbel hard aan en was er een hele tijd zwaar door aangeslagen.
Later zou ik voor geen enkele wielrenner nog dat innig supportersgevoel hebben. Stan was toen mijn idool, punt ander lijn!
Rik Van Looy zou er nog dichtbij komen, maar neen, hetzelfde was het toch niet meer.



De bange uren en de tragische ontknoping.

Sta Ockers gedenkplaat Borgerhout.
Zaterdag 29 september 1956

21u10: Het hoofdnummer van de meeting in het Antwerps Sportpaleis tijdens de glansrijke opening van het winterseizoen is begonnen. Het betreft een koers op eigen kracht over 50 km en voor Stan Ockers is het zijn 116de optreden op de 250 m lange wielerbaan.
21u30: De snelheid is opgedreven tot nagenoeg 50 km per uur tijdens de vierde klassementsprint. Renner Nest Sterckx, die wegens defect even was afgestapt, werd door zijn verzorger op de cementband terug op de piste geduwd, op het ogenblik dat het peleton kwam aangesnord.
21u31: Ockers reed aan de kop van dit aanstormend peleton en bij het uitkomen van de bocht kon Stan niet zien dat er zich voor hem iemand op het ovaal bevond. Hij reed dan ook naar boven, hierbij omkijkend om alzo de leiding af te staan.
21u32: En toen gebeurde het ongeluk. Ockers reed keihard tegen Nest Sterckx aan en beiden ploften zwaar tegen de planken, terwijl ook Gerrit Voorting en Rik Van Looy over hen heengingen.
21u35: Van Looy en Ockers werden dadelijk op draagberries naar de hulppost van het Rode Kruis gebracht in het Sportpaleis, waar even later ook Nest Sterckx werd binnengeleid.
21u40: Van Looy kwam terug tot bewustzijn, terwijl Nest Sterckx slechts oppervlakkige armwonden had. Ook bij Ockers scheen geen onmiddellijk gevaar te zijn. Volgens de eerste vaststellingen zou hij een sleutelbeenbreuk en een lichte hersenschudding hebben opgelopen.
21u50: Ockers scheen even terug tot het volle bewustzijn te komen, zodat de meest hoopvolle berichten werden geuit. De dokter van dienst hield echter een nauwkeurig consult en stelde vast dat Ockers uit het oor bloedde. Hij gaf dan ook order tot een radiografisch onderzoek.
23u30: Stan Ockers werd naar het Sint Bartholomeus-gasthuis te Merksem overgebracht voor een ernstig onderzoek. Inmiddels was ook dokter Augusteynen, de private dokter van Stan, gealarmeerd en die stelde met zijn collega's zware verwondingen vast.

Zondag 30 september 1956.
Voormiddag: De radiografie had uitgewezen dat Stan Ockers een schedelbreuk had opgelopen en dat tevens vier ribben werden gebroken. De toestand was dus slechter dan eerst werd verondersteld. In de nacht van zaterdag op zondag bleek hij bij tussenpozen wel even tot het bewustzijn te komen, maar viel dadelijk daarop terug in het coma.
Andere verwikkeling: de schedelbreuk compliceerde zich met hersenbloedingen.
Namiddag: De toestand bleef steeds kritiek. Broer Jos, gangmaker Van den Broeck, en manager Van Buggenhout, die samen met zijn echtgenote steeds in de buurt bleven, zagen Stan Ockers bestendig achteruitgaan.
Rond 14u00 kwam een priester voor de laatste sacramenten.
23u00: Twee specialisten waren aan het ziekbed opgeroepen: de zenuwarts De Raedemaecker uit Brugge, en de chirurg Hachlisch uit Brussel. Na overleg met de dokters Augusteynen en Van Kerckhoven werd besloten tot een schedelboring over te gaan, als ultiem redmiddel tegen de hersenbloeding.

Maandag 1 oktober 1956.
02u00 's ochtends:
Er waren vier schedelboringen uitgevoerd, doch men was er niet in geslaagd de bloedklonters in de hersenen te verwijderen. De onheilspellende berichten werden door dokter Van Kerckhoven bevestigd: " Slechts een mirakel kan onze vriend Stan er nog doorhalen ... " .
07u00: Terwijl de familieleden, vooral zijn echtgenote en zijn moederke die maar steeds weenden, in angstige spanning het verdere verloop afwachtten, samen met broers en zusters, terwijl intussen zuurstofflessen waren geplaatst, omdat de ademhaling vrij onregelmatig was, kwam er een glimp van verbetering, maar de toestand bleef nog steeds bedenkelijk.
9u40: De zware doodstrijd van Stan Ockers is ten einde ... Stan Ockers is overleden.
In de witte ziekenhuiskamer van het St Bartholomeus-hospitaal is hij bezweken. Met hem ging niet alleen een van de meest volksgeliefde wielerkampioenen, maar ook een groot sportman heen, een goede mens en een trouwe vriend van velen.
Rust zacht, arme Stan. Antwerpen verloor haar geliefde zoon. De stem van het volk was sprakeloos.
In en rond ' De Drie Koningen' bij Stan Ockers was alles stil en verlaten, doods. Men passeerde, stond stil en ging verder.

Maandag en dinsdag gingen duizend en nog duizend paar voeten over de drempel van de rouwkapel. Iedereen wilde in het St Batholomeushospitaal, een laatste groet brengen aan de kleine, volksgeliefde Stan Ockers, de laatste hulde aan de overledene.
Stan lag tussen de bloemen, rustig en vredig ... .

Op donderdag 4 oktober 1956 volgt een koninklijke begrafenis. Stan Ockers kreeg zijn laatste rustplaats op het Borgehoutse kerkhof Silsburg.

Bron:http://blog.seniorennet.be/     

Stan ligt begraven op het kerkhof van Silsburg op de grens van Deurne en Borgerhout, samen met zijn moeder Liza en zus Tonia. Op zijn graf worden regelmatig verse bloemen gelegd, ook nu nog na meer dan 60 jaar na zijn overlijden.

In 1957 werd op de helling van Les Forges in de Belgische Ardennen een monument voor Stanneke gebouwd. Uit steen gehouwen zit Stan daar voor eeuwig op zijn fiets.

Zijn monument op de helling van Les Forges in de Belgische Ardennen. Zijn monument op de helling van Les Forges in de Belgische Ardennen.
Zijn monument op de helling van Les Forges in de Belgische Ardennen.

Sinds 1963 wordt jaarlijks in Borsbeek een kermiskoers, de Stan Ockers Classic, gereden.

In 1960 besloot het Borgerhoutse schepencollege de toen pas aangelegde straat op de grens met Berchem, te noemen naar de overleden wielerkampioen Stan Ockers.

Er werd ook een bronzen borstbeeld van Stan Ockers in de hal van het Antwerpse sportpaleis geplaatst. Toen in 1996 de NV Sportpaleis failliet ging werd het beeld door een deurwaarder weggehaald. Het beeld werd echter door de provincie Antwerpen gekocht en op 10 januari 1998 kreeg Stanneke, in aanwezigheid van o.a. oud-wielrenners Rik van Steenbergen en Rik van Looy, weer zijn plaats bij de piste waarop hij verongelukte.

Zijn borstbeeld in het Sportpaleis van Antwerpen.
Zijn borstbeeld in het Sportpaleis van Antwerpen.

Sta Ockers gedenkplaat Borgerhout.
Stan OCKERS kreeg gedenkplaat.

Op 1 oktober 2006 was het vijftig jaar geleden zijn dat Stan Ockers overleed aan de gevolgen van een valpartij op de wielerbaan aan het Sportpaleis in Antwerpen. In Borgerhout, de geboorteplaats van Ockers, hebben ze die dag niet onopgemerkt voorbij laten gaan.
Op die dag werd er in de Stan Ockersstraat in Borgerhout (nabij het Sint-Erasmusziekenhuis) een gedenkplaat onthuld en werden er twee fietstochten georganiseerd. Eerder opende er in De Roma in Borgerhout al een tentoonstelling over 'Stanneke'.



'Stanneke' was een groot wielrenner, was explosief, had veel ervaring en fond. Een finisher met grote allure. Hij was geen toptalent, wel een handige laatbloeier; zo werd hij geboekt in de archieven. Hij was de underdog, die de meerbegaafden regelmatig een neus kon zetten.

Het publiek herinnert zich Ockers als charmant, elegant, dicht bij het volk. Niet voor niets was hij naast zijn wielercarrière cafébaas in Borgerhout. Kenmerkend waren zijn hagelwitte tanden, nu eens verbeten op elkaar geklemd in volle inspanning, dan weer dankbaar aan het publiek geopenbaard in een stralende glimlach. Voor zijn collega-renners had die eeuwige glimlach eerder iets weg van een spottende grijns.

ERELIJST : (bijzonderste uitslagen)

1941 : 1ste in Scheldeprijs Vlaanderen
1943 : 2de in Antwerpen
1943 : 3de in Luik - Bastenaken - Luik
1943 : 3de in 3de etappe deel a Omloop van België
1943 : 3de in Schaal Sels
1944 : 1ste in Brussel - Everbecq
1944 : 2de in 4de etappe Omloop van België
1946 : 1ste in Brussel - Sint-Truiden
1946 : 3de in Schaal Sels
1946 : 1ste in Scheldeprijs Vlaanderen
1947 : 1ste in Helchteren
1947 : 3de plaats eindklassement Ronde van Zwitserland
1947 : 4de in de Waalse Pijl
1947 : 2de in Melsele
1948 : 2de in Omloop der Vlaamse Ardennen Ichtegem
1948 : 1ste Ronde van België
1950 : 1ste in de 4e etappe Ronde van Frankrijk, Rouen
1950 : 2de plaats eindklassement Ronde van Frankrijk
1950 : 2de plaats bergklassement van de Ronde van Frankrijk
1950 : 1ste in Aartrijke
1950 : 2de in het Criterium des As
1951 : 5de plaats eindklassement Ronde van Frankrijk
1951 : Winnaar zesdaagse van Brussel met Rik Van Steenbergen
1952 : 2de in Waalse Pijl, Luik
1952 : 2de plaats eindklassement Ronde van Frankrijk
1953 : 1ste in Antwerpen
1953 : 3de in Nationaal Kampioenschap op de weg, Namen
1953 : 1ste in Wavre
1953 : 2de in Rome-Naples-Rome
1953 : 3de in 1ste etappe Dwars door Vlaanderen/Dwars door België , Eisden
1953 : 1ste in Waalse
Pijl, Luik
1953 : 2de in Ardeens Weekend
1953 : 2de in het Criterium des As
1953 : 3de in WK op de weg, Profs, Lugano
1954 : 1ste in de 11e etappe Ronde van Frankrijk, Pau
1954 : 2de plaats puntenklassement Ronde van Frankrijk
1954 : 1ste in Brasschaat
1954 : 3de in Leuven
1954 : 2de in Paris - Roubaix
1954 : 1ste in Schaal Sels
1954 : Zesdaagse van Gent met Rik Van Steenbergen
1955 : Belgisch koppelritkampioen met Rik Van Steenbergen
1955 : 3de in Brasschaat
1955 : 2de in Bruxelles - Couvin
1955 : 2de in Drie Zustersteden
1955 : 2de eindklassement Ronde van Zwitserland
1955 : 2de in 1ste etappe deel a Driedaagse van Antwerpen
1955 : 1ste in 1e etappe deel b Driedaagse van Antwerpen
1955 : 1ste in Luik - Bastenaken - Luik
1955 : 1ste in Waalse Pijl, Liège
1955 : 1ste in Weekend Ardennais
1955 : 1ste Puntenklassement Ronde van Frankrijk
1955 : 1ste Grote Prijs Rini Beekman
1955 : 3de in het Criterium des As
1955 : 1ste in WK op de weg, Profs, Frascati
1956 : 3de in Aalst
1956 : 1ste in Eindklassement Roma - Napoli - Roma
1956 : 2de in Ronde van Vlaanderen
1956 : 1ste in de 19e etappe Ronde van Frankrijk, Saint-Etienne
1956 : 1ste Puntenklassement Ronde van Frankrijk
1956 : 1ste in Zesdaagse van Antwerpen
1956 : 1ste in Werelduurrecord achter derny's
1956 : 2de in Bordeaux - Paris
1956 : 4de op het WK op de weg, Profs, Kopenhagen
1956 : Winnaar van de Desgrange Colombo Beker

In de 'Cycling Ranking van België 1896-2007' stond Stan Ockers op de 6de plaats (na Eddy Merckx, Rik Van Looy, Roger De Vlaeminck, Johan Museeuw en Herman Van Springel, maar vóór Frans Verbeeck, Freddy Maertens, Walter Godefroot, Briek Schotte, Rik Van Steenbergen, Lucien Van Impe en andere Belgische vedetten.
In de 'Cycling Ranking Overall 1896-2007' stond hij 26ste (na ondermeer Eddy Merckx, Gino Bartali, Fausto Coppi, Louison Bobet, Bernard Hinault, Felice Gimondi, maar vóór een ganse reeks andere internationale beroemdheden).

Na het behalen van zijn Wereldtitel in Frascati (1955)...
Na het behalen van zijn Wereldtitel in Frascati...
...zijn inhuldiging in Antwerpen. ...zijn inhuldiging in Antwerpen.
...zijn inhuldiging in Antwerpen.

Stan Ockers werd door Koning Boudewijn ontvangen na zijn overwinning in Frascati. Stan op training kort voor zijn overlijden.
Stan Ockers werd door Koning Boudewijn ontvangen na zijn overwinning in Frascati.
Stan op training kort voor zijn overlijden.

...en na zijn overlijden (1956)...
Stan op zijn sterfbed.

  STAN OCKERS (door Willie Verhegghe)

  Fietsende Stan Laurel
  met de trieste ogen
  maar dan plots
  aan de meet
  die brede, gulle lach.

  Negen was ik
  toen de radio zijn domme dood
  door de luide sprekers
  in mijn oren duwde.
  Ik huiverde bij de foto’s
  in de overleden, zwarte krant:
  Stan met het grote witte verband
  rond het kleine hoofd,
  mini-martelaar met koude benen,
  de magere vingers
  in kramp
  rond het stuur van de dood.

Stan op zijn sterfbed.

...op weg naar zijn laatste rustplaats. ...op weg naar zijn laatste rustplaats.
...op weg naar zijn laatste rustplaats. Vaarwel Stanneke...

Stan op zijn sterfbed.
Het graf van Stan Ockers.